Door Harry Schipper – De Ermelose burgemeester André Baars heeft woensdagavond in een korte verklaring tijdens een beladen raadsvergadering in De Dialoog ‘met spijt in mijn hart’ aangekondigd dat hij aan de koning gaat vragen hem zijn ontslag te verlenen.
De verklaring van Baars kwam op zijn eigen verzoek aan het begin van de vergadering, nadat eerst hoogleraar Paul Frissen als verkenner naar de Ermelose bestuurscrisis een uitvoerige toelichting had gegeven op zijn rapportage. Baars zei dat tot zijn spijt moest constateren dat hij niet voldoende vertrouwen genoot. Reden was volgens hem zijn partijpolitieke achtergrond, alhoewel hij vond dat hij altijd boven de partijen had gestaan en geen partijpolitiek had bedreven.Het letterlijk opstappen en – via een zijdeur – wegbenen uit de theaterzaal van Baars kwam voor zowat iedereen, raadsleden en wethouders, tóch nog als een volslagen verrassing. Al was het voor de meesten al duidelijk dat zijn positie onhoudbaar was geworden.
Dat bleek al tijdens de eerste ‘heisessie’ in 2018, nadat in het nieuwe college drie nieuwe wethouders aantraden, geleverd door BurgerBelangen Ermelo, VVD en SGP. Verkiezingsoverwinnaar CDA (en ChristenUnie) werden tijdens de coalitievorming buiten spel gezet. Dat Baars daarmee moeite had en zijn mening daarover niet onder stoelen of banken stak, deed de sfeer binnen het college geen goed, zo lieten de wethouders later op de avond weten. Dat, en zijn ‘kwetsende’ en ‘nodeloos negatieve’ bestuursstijl leidde tot flinke spanningen. “Er was over en weer scepsis, een gebrek aan veiligheid en vertrouwen, nare opmerkingen en zeer, zeer, zéér ongemakkelijke situaties”, blikte gemeentesecretaris Aldrik Weststrate terug. Toen de fractievoorzitters daarvan hoorden, leidde dat uiteindelijk tot het opzeggen van hun vertrouwen in de Ermelose burgervader.
“Ik had dit niet zien aankomen”, bekende CDA-fractievoorzitter Sarath Hamstra, die de burgemeester bedankte voor wat hij voor de burgers van Ermelo had gedaan. Hamstra concludeerde dat het ‘zorgvuldiger was geweest om eerst onderzoek te laten doen naar een breder pakket aan maatregelen’. Ook wethouder Leo van der Velden, die zich na een flinke botsing met de burgemeester in juli had ziekgemeld, zei ‘tóch verrast’ te zijn, al had hij al wel ingeschat dat ‘dit zou kunnen gebeuren’. Volgens Weststrate was toen al duidelijk ‘dat de wethouders helemaal klaar waren met de burgemeester’. De gemeentesecretaris benadrukte zelf niet te hebben uitgesproken geen vertrouwen meer in hem te hebben. Zijn ‘cruciale rol’ in gesprekken met de fractievoorzitters weersprak hij: “Ik wil niet gebruikt worden voor de conclusie die nu getrokken is”.
“Ik ben verdrietig en vind het pijnlijk hoe het is gegaan”, zei CU-fractievoorzitter Folkje Spoelstra, die de burgemeester ‘Gods zegen’ wenste. Ze raakte geëmotioneerd toen ze terugblikte op het proces, waarin de fractievoorzitters ‘meenden juist te hebben gehandeld’. “Ik ben dit geruzie en gedoe zó zat”, snikte ze.
VVD-voorvrouw Herma van der Weide sprak van ‘een hele zware tijd’, nadat zij als fractievoorzitter besloot het vertrouwen in Baars op te zeggen. Ze ervaarde de manier waarop zij als fractievoorzitter door de verkenners was weggezet ‘als schofferend’ en ‘zeer beledigend’. Ze had spijt: “Ik had liever gezien dat afgelopen zomer al de knoop was doorgehakt. We hebben de burgemeester te lang laten bungelen”.
De fractievoorzitters hadden veel kritiek op het rapport van de verkenners. Anneke Knoppert: “Hoe kan het dat dit rapport zó anders is dan ik verwacht had?” Ze vond het maar een ’hap-snap verhaal vol algemeenheden’ en ‘kwalijk voor een groep die naar alle eer en geweten heeft gehandeld’. SGP-fractieleider Frans Snoek en Bart van der Knaap (BBE) waren het daarmee eens. De zes fractievoorzitters gaven aan nog steeds achter hun beslissing te staan om het vertrouwen in Baars op te zeggen.
Ook wethouder Laurens Klappe vond dat het allemaal ‘nodeloos lang heeft geduurd’ en dat er ‘een hoogst ongewenste situatie’ ontstond, nadat duidelijk was uitgesproken dat de burgemeester ‘geen meerwaarde meer had voor Ermelo. Hij en de andere wethouders vonden dat de verkenners in hun rapport ook een verdraaiing van de werkelijkheid gaven.
Woensdagavond 11 november debatteert de Ermelose raad over de affaire. Dan worden er ook besluiten genomen over het verdere proces en moet duidelijk worden wie de functie van André Baars de komende tijd waarneemt.
