Gemeente Ermelo wil snel oplopende kosten sociaal domein radicaal terugdringen

Door Harry Schipper – Door de sterk toegenomen vraag naar zorg komt de gemeente Ermelo miljoenen euro’s tekort om alle wettelijke taken binnen het sociaal domein uit te kunnen voeren.
 

Om de uitgaven terug te dringen, gooit de gemeente het roer nu radicaal om: met hulp van inwoners van Ermelo en maatschappelijke partners wordt de ondersteuning anders ingericht en het lokale ondersteuningsnetwerk samen met de toegang tot ondersteuning versterkt.

Dat staat te lezen in de notitie ‘Sociaal Domein – op weg naar 2025’, dat afgelopen week door het voltallige Ermelose college van B en W is vastgesteld.

“Het uiteindelijke doel is betere, snellere en efficiëntere zorg tegen lagere kosten”, vertelde  wethouder Hans de Haan vanmorgen in een toelichting op de notitie. Hij vertelde dat de gemeente eerst heeft getracht zicht te krijgen op het ‘voorveld’ van de zorg, dus vlak voordat mensen in de zorg terechtkomen. “Dat is gelukt. Nu is de vraag belangrijk hoe wij dit voorveld kunnen beïnvloeden en voorkomen dat mensen hierin terecht komen. Dat gaan we doen door het voorveld te integreren en te koppelen aan maatschappelijke organisaties en huisartsenpraktijken. Als we dit voorveld anders kunnen organiseren, hebben we vroeger in de gaten waar de problemen zijn”.

De Haan wil bij de inrichting van het voorveld ook koppelingen tot stand brengen met de WMO en andere zorgtrajecten.

Belangrijk onderdeel én kostenpost binnen het gemeentelijke zorgtakenpakket vormt de jeugdzorg. De gemeente ziet hierin de grootste rol weggelegd voor het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG), omdat hier volgens de wethouder ‘de meeste kennis aanwezig is’. De Haan denkt dat door de relatie tussen CJG, huisartsen en ook scholen te verbeteren er ook een betere samenwerking mogelijk is. “Onze ambitie is om tenminste tachtig procent van de doorverwijzingen te laten lopen via het CJG. Daarbij krijgen ook de POH-ers, de praktijkondersteuners van huisartsen, een belangrijke rol om te voorkomen dat patiënten meteen doorstromen naar tweedelijnszorg”. Volgens de wethouder lopen er op dit moment al drie pilots tussen CJG en scholen en met een GZ-psycholoog waarbij de doorverwijzing verloopt via de praktijkondersteuners van de huisartsen.

De Haan kan alvast beloven dat de gemeente niet van plan is om te bezuinigen in het voorveld. “Het is namelijk cruciaal dat dat voorveld goed functioneert. Het uiteindelijke doel is betere, snellere en efficiëntere zorg tegen lagere kosten”. Een deel van de snelle zorgkostenstijging wordt volgens hem ook veroorzaakt door de nieuwe mogelijkheid om een abonnementen te nemen op huishoudelijk hulp. “Dat heeft de drempel om die hulp te vragen flink verlaagd.”

Volgens de wethouder wijkt de zorgsituatie in Ermelo niet sterk af in vergelijking met andere gemeenten. Door de aanwezigheid van instellingen als ’s Heeren Loo en Groot Emaus is er in Ermelo wel sprake van ‘een afwijkende populatie aan jongeren met een zorgvraag’. De gemeente Ermelo kan hierdoor geen invloed uitoefenen op een belangrijk deel van de te maken zorgkosten. De Haan rekent voor dat de gemeente op de jaarlijkse kosten van jeugdzorg in Ermelo, nu tien miljoen euro, veertig procent, dus vier miljoen euro, geen invloed heeft. Volgens hem komt dat door het uitblijven van de toepassing van het zogeheten ‘woonplaatsbeginsel’. Daardoor ontvangen jongeren nu geld via de gemeente waar ze zijn ondergebracht, zoals op ’s Heeren Loo, in plaats van de gemeente waar ze feitelijk vandaan komen. De Tweede Kamer wil zich nog buigen over dit woonplaatsbeginsel. “Ik hoop dat het snel wordt ingevoerd”, aldus De Haan.