Met verwondering las ik bij het gemeentenieuws van 22 april het verbod op erehagen bij uitvaart. Bij het lezen van het bericht voelde ik spontaan een gevoel van weerstand in me opkomen. En vervolgens verontwaardiging: welk overheidsorgaan haalt het in zijn hoofd om mij te beperken in het betonen van mijn laatste eer aan een dierbare overledene? Wat is nut en noodzaak van dit verbod?
Na enig speurwerk blijkt dat de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland te zijn waartoe de gemeente Ermelo behoort samen met 21 andere gemeenten. De 22 burgemeesters vormen tezamen het algemeen bestuur. Het dagelijks bestuur telt zes burgemeesters, waarvan Ton Heerts, burgemeester van Apeldoorn de voorzitter is. Welnu, dit bestuur beschouwt een erehaag als een samenscholing. Samenscholingen zijn verboden en daarmee ook erehagen.Veiligheidsregio Noord- en Oost Gelderland
Empathie
In deze corona-crisis overlijden veel oudere mensen zonder contact en afscheid te kunnen nemen van naasten. Een erehaag, waarbij vanzelfsprekend de 1,5 meter onderlinge afstand in stand wordt gehouden, is dan voor buren en vrienden nog een laatste mogelijkheid om hun respect aan de overledene en medeleven aan de familie te tonen. Een erehaag bij uitvaart heeft gevoelsmatig niets, maar dan ook niets met een samenscholing te maken. Het is een stille opstelling van burgers, die hun laatste eer willen bewijzen. Wie dat verbiedt ontbeert elk inlevingsvermogen in menselijke gevoelens van smart.
Vrijstelling erehaag bij uitvaarten
Nu blijkt bovendien de ene veiligheidsregio wat anders te bepalen dan de andere. De Veiligheidsregio Noord-Holland Noord heeft op 16 april juist een Vrijstelling erehaag bij uitvaarten vastgesteld. Waarom? Ik lees: “Dat het van belang is dat familie, vrienden en kennissen van de overledene(n) in de gelegenheid worden gesteld om in deze bijzondere tijd in aangepaste vorm afscheid te nemen van de overledene(n).........Dat het onder voorwaarden is toegestaan een erehaag te vormen ten behoeve van het afscheid van de overledene.” Het aantal burgers mag zelfs oplopen tot 100. De aanvullende uitvoeringsbepalingen zijn logisch.
Kennelijk is er landelijk overeenstemming over de opvatting dat een erehaag onder een samenscholing valt. Maar elke veiligheidsregio heeft kennelijk ook de bevoegdheid daar zelf uitzonderingen op te maken. De burgemeesters in de Veiligheidsregio Noord-Holland Noord tonen met hun verordening Vrijstelling erehaag bij uitvaarten wel empathie met hun burgers in deze crisistijd. Onze burgemeesters in Noord- en Oost-Gelderland missen kennelijk deze empathie. Zij kunnen zich niet inleven met het verdriet dat nabestaanden van overledenen willen delen.
Rechtsongelijkheid
De burgers in Ermelo die ik heb aangesproken op dit verbod, hebben dezelfde gevoelens als ik: onacceptabel. Bovendien zijn het gelijkheidsbeginsel, evenals rechtmatigheid en proportionaliteit fundamentele rechtsbeginselen. Rechtsongelijkheid is in een democratische rechtstaat onverteerbaar. Het verbod op erehagen bij uitvaart erodeert voor vele burgers het draagvlak onder het landelijk coronabeleid.
Na de oproep van de VVD en CU in Ermelo om het verbod op erehagen bij uitvaarten op te heffen, geeft de Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland geen krimp. Ik roep onze burgemeester, de heer Andre Baars, op zijn hele gewicht ervoor in te zetten om dit verbod van tafel te krijgen. Beter ten halve gekeerd dan ten hele gedwaald.
Hans van Zetten
Raadhuisplein 9, Ermelo
